Τζίμι Κάρτερ: Πέθανε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ σε ηλικία 100 ετών

Η Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2025 θα είναι ημέρα εθνικού πένθους στις ΗΠΑ για την απότιση φόρου τιμής στον Δημοκρατικό πρώην πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος απεβίωσε χθες Κυριακή σε ηλικία 100 ετών, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.

«Καλώ τον αμερικανικό λαό να συγκεντρωθεί εκείνη την ημέρα στους χώρους λατρείας του και να αποτίσει φόρο τιμής στην μνήμη του (πρώην) προέδρου Τζέιμς Ερλ Κάρτερ του νεότερου. Προσκαλώ κάθε άνθρωπο στον κόσμο που μοιράζεται τη θλίψη μας να ενωθεί μαζί μας» στις τελετές που θα γίνουν για αυτό, ανέφερε ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σε εκτελεστικό διάταγμά του που αναρτήθηκε αργά το βράδυ χθες Κυριακή (τοπική ώρα) στον ιστότοπο του Λευκού Οίκου.

Μπάιντεν: Ο εκλιπών ήταν πολιτικός ηγέτης «με αρχές, πίστη και ταπεινότητα»

Ο Αμερικανός πρώην πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ, που απεβίωσε χθες Κυριακή σε ηλικία 100 ετών στο σπίτι του στην Τζόρτζια, ήταν «άνδρας με αρχές, πίστη και ταπεινότητα», τόνισε ο απερχόμενος Δημοκρατικός πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σε ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του στον Λευκό Οίκο.

«Η Αμερική και ο κόσμος έχασαν έναν εξαιρετικό ηγέτη, πολιτικό και ανθρωπιστή», ανέφεραν ο νυν πρόεδρος και η σύζυγός του στην ανακοίνωση, αποτίοντας φόρο τιμής σε αυτόν που «είχαν το προνόμιο να αποκαλούν αγαπητό φίλο».

«Για όλους όσοι ψάχνουν τι σημαίνει να ζεις μια ζωή που έχει σκοπό και νόημα μελετήστε τον Τζίμι Κάρτερ, έναν άνθρωπο με αρχές, πίστη και ταπεινότητα», προστίθεται στο κείμενο.

Τραμπ: Όλοι οι Αμερικανοί οφείλουν στον εκλιπόντα «ευγνωμοσύνη»

Ο Ρεπουμπλικάνος εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέτισε φόρο τιμής χθες Κυριακή στον Δημοκρατικό προκάτοχό του στον Λευκό Οίκο Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος ανακοινώθηκε ότι απεβίωσε στο σπίτι του στην Τζόρτζια σε ηλικία 100 ετών, κρίνοντας πως η χώρα του οφείλει «ευγνωμοσύνη» για τη μοναδική προεδρική θητεία του (1977-1981).

«Οι προκλήσεις με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπος ο Τζίμι ως πρόεδρος ήρθαν σε κρίσιμη στιγμή για τη χώρα μας κι έκανε το παν εντός των δυνάμεών του για να βελτιώσει τη ζωή όλων των Αμερικανών. Για αυτό, του οφείλουμε όλοι ευγνωμοσύνη», ανέφερε ο 45ος και προσεχώς 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ σε μήνυμά του μέσω Truth Social για τον 39ο.

Η παρακαταθήκη του Τζίμι Κάρτερ

“Αν ποτέ σας πω ψέματα, αν ποτέ κάνω μια παραπλανητική δήλωση, μην με ψηφίσετε. Δεν θα μου άξιζε να γίνω πρόεδρός σας”, είπε ο Κάρτερ.

Οι Αμερικανοί γοητεύτηκαν από τον ειλικρινή μηχανικό, και ενώ μια συνέντευξη στο Playboy κατά τη διάρκεια των εκλογών προκάλεσε γέλια όταν είπε ότι “είχε κοιτάξει πολλές γυναίκες με πόθο. Έχω διαπράξει μοιχεία στην καρδιά μου πολλές φορές”, οι ψηφοφόροι που είχαν κουραστεί από τον πολιτικό κυνισμό τον βρήκαν συμπαθητικό.

Η νίκη του Κάρτερ επί του Ρεπουμπλικανού Τζέραλντ Φορντ, η τύχη του οποίου έπεσε μετά τη χορήγηση χάρης στον Νίξον, ήρθε εν μέσω πιέσεων του Ψυχρού Πολέμου, ταραχώδους αγορών πετρελαίου και κοινωνικής αναταραχής σχετικά με τη φυλή, τα δικαιώματα των γυναικών και τον ρόλο της Αμερικής στον κόσμο.

Η πρώτη οικογένεια έδωσε έναν ανεπίσημο τόνο στον Λευκό Οίκο, μεταφέροντας τις δικές τους αποσκευές, προσπαθώντας να σιγήσει το παραδοσιακό “Hail to the Chief” της μπάντας των πεζοναυτών και εγγράφοντας την κόρη της, Έιμι, σε δημόσια σχολεία.

Ο Κάρτερ λοιδορήθηκε επειδή φορούσε ζακέτα και παρότρυνε τους Αμερικανούς να χαμηλώσουν τους θερμοστάτες τους.

Όμως έθεσε τις βάσεις για μια οικονομική αναζωογόνηση και μείωσε δραστικά την εξάρτηση της Αμερικής από το ξένο πετρέλαιο με την απορρύθμιση της ενεργειακής βιομηχανίας μαζί με τις αεροπορικές εταιρείες, τα τρένα και τα φορτηγά.

Ίδρυσε τα υπουργεία Ενέργειας και Παιδείας, διόρισε αριθμό ρεκόρ γυναικών και μη λευκών σε ομοσπονδιακές θέσεις, διατήρησε εκατομμύρια στρέμματα άγριας φύσης στην Αλάσκα και έδωσε χάρη στους περισσότερους από αυτούς που απέφευγαν τη στράτευση στο Βιετνάμ.

Στα επιτεύγματά του περιλαμβάνεται επίσης η επίτευξη ειρήνης στη Μέση Ανατολή, καθώς κράτησε τον Αιγύπτιο πρόεδρο Ανουάρ Σαντάτ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μεναχέμ Μπέγκιν στο Καμπ Ντέιβιντ για 13 ημέρες το 1978.

Κρίση ομήρων στο Ιράν

Αλλά ο συνασπισμός του διασπάστηκε κάτω από τον διψήφιο πληθωρισμό και την κρίση ομηρίας 444 ημερών στο Ιράν.

Αφού ο Κάρτερ συμφώνησε απρόθυμα να δεχτεί τον εξόριστο Σάχη του Ιράν στις ΗΠΑ για ιατρική περίθαλψη, η αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη καταλήφθηκε το 1979.

Οι συνομιλίες για τη γρήγορη απελευθέρωση των ομήρων κατέρρευσαν και οκτώ Αμερικανοί έχασαν τη ζωή τους όταν απέτυχε μια άκρως απόρρητη στρατιωτική προσπάθεια διάσωσης.

Οι διαπραγματεύσεις του έφεραν τελικά τους ομήρους πίσω ζωντανούς, αλλά σε μια τελική προσβολή, το Ιράν δεν τους απελευθέρωσε μέχρι την ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρίγκαν, ο οποίος τον είχε κατατροπώσει στις εκλογές του 1980.

Ταπεινωμένος και επιστρέφοντας στο σπίτι του στη Τζόρτζια, ο Κάρτερ δήλωσε ότι η πίστη του απαιτούσε να συνεχίσει να κάνει ό,τι μπορούσε, για όσο μπορούσε, για να προσπαθήσει να κάνει τη διαφορά.

Μαζί με τη Ρόζαλιν ίδρυσαν το 1982 το Κέντρο Κάρτερ και πέρασαν τα επόμενα 40 χρόνια ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο ως ειρηνοποιοί, υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπέρμαχοι της δημοκρατίας και της δημόσιας υγείας.

Βραβευμένος με το Νόμπελ Ειρήνης το 2002 “για τις δεκαετίες ακούραστης προσπάθειάς του να βρει ειρηνικές λύσεις στις διεθνείς συγκρούσεις”, ο Κάρτερ βοήθησε να μειωθούν οι πυρηνικές εντάσεις στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα, να αποτραπεί η εισβολή των ΗΠΑ στην Αϊτή και να διαπραγματευτεί εκεχειρίες στη Βοσνία και το Σουδάν.

Μέχρι το 2022, το κέντρο είχε παρακολουθήσει τουλάχιστον 113 εκλογές σε όλο τον κόσμο.

Αλλά η κοινή παρατήρηση ότι ήταν καλύτερος ως πρώην πρόεδρος εξόργισε τον Κάρτερ. Οι σύμμαχοί του ήταν ευχαριστημένοι που έζησε αρκετά για να δει βιογράφους και ιστορικούς να επανεξετάζουν την προεδρία του και να δηλώνουν ότι ήταν πιο επιδραστική από ό,τι πολλοί την είχαν αντιληφθεί τότε.

Μετά τη διάγνωση του καρκίνου το 2015, ο Κάρτερ δήλωσε ότι αισθάνεται “απόλυτα άνετα με ό,τι έρθει”.

“Είχα μια υπέροχη ζωή”, είπε, “είχα χιλιάδες φίλους, είχα μια συναρπαστική, περιπετειώδη και ικανοποιητική ύπαρξη”.

gr.euronews.com