Θεσσαλονίκη: Εντοπίστηκαν 33 σοροί σε ομαδικούς τάφους από τον Εμφύλιο
Μετά την ανέρευση απόγονοι των εκτελεσθέντων φτάνουν στο σημείο κρατώντας λίγα λουλούδια και ζητώντας εξετάσεις DNA για ταυτοποποίηση
Μετά την ανέρευση απόγονοι των εκτελεσθέντων φτάνουν στο σημείο κρατώντας λίγα λουλούδια και ζητώντας εξετάσεις DNA για ταυτοποποίηση
Σκοτεινές μνήμες ξύπνησε η ανεύρεση 33 σκελετών σε έξι ομαδικούς τάφους δίπλα στο Γεντί Κουλέ, πρώην φυλακή βασανιστηρίων και εκτελέσεων την περίοδο 1946–49. Οι εργασίες ξεκίνησαν αρχικά για τη διαμόρφωση εξωτερικού χώρου πάρκου, μέχρι που οι εργάτες βρήκαν τα πρώτα οστά. Η αρχαιολογική υπηρεσία έδωσε το πράσινο φως για συνέχιση των εκσκαφών επειδή τα οστά είναι λιγότερο από 100 ετών. Ωστόσο, ο δήμος αποφάσισε τη διακοπή τους και τη διεύρυνση των ερευνών, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «ευρήματα ύψιστης ιστορικής και εθνικής σημασίας».
«Ανασύραμε τους σκελετούς δύο ατόμων, μόνο οστά σε εκείνο το σημείο και μετά σταματήσαμε λόγω χειμώνα. Συνεχίσαμε μετά τον Φεβρουάριο, όταν ξανακάναμε ανασκαφές και βρήκαμε άλλα 10 άτομα. Μετά από αυτό, αρχίσαμε να ανοίγουμε το λάκκο για να καταλάβουμε καλύτερα με τι είχαμε να κάνουμε. Είχαμε πάντα μαζί τους αρχαιολόγους και η αστυνομία ενημερωνόταν για κάθε βήμα που κάναμε. Μόλις ολοκληρώσαμε τις εργασίες για τους 10, μετακινηθήκαμε στο διπλανό τμήμα για να καθορίσουμε σωστά τα όρια του τάφου και ανακαλύψαμε άλλα τρία, μετά πέντε – οκτώ συνολικά. Και μετά ήρθε η μεγαλύτερη συγκέντρωση σορών. Βρήκαμε πολλές σφαίρες στα κεφάλια, στα κρανία κ.λπ. Εδώ, υπήρχε μια ομάδα 13 ατόμων, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο», εξηγεί ο πολιτικός μηχανικός, Χάρης Χαρισμιάδης.
Οι αρχές ελπίζουν ότι η εξέταση DNA θα ταυ τοποιήσει τα θύματα. Πολλοί πιστεύεται ότι είναι πολιτικοί κρατούμενοι που σκοτώθηκαν μετά από συνοπτικές δίκες. Πολλά κρανία φέρουν διαμπερή τραύματα από σφαίρες. Σύμφωνα με ιστορικούς, έως και 400 κρατούμενοι εκτελέστηκαν στο Γεντί Κουλέ κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, οι σοροί των οποίων τοποθετήθηκαν σε μαζικούς τάφους στη γύρω περιοχή που ήταν τότε ακατοίκητη. Ο ιστορικός Σπύρος Κουζινόπουλος εδώ και δεκαετίες ερευνά τις εκτελέσεις στο Γεντί Κουλέ.
«Όλοι τους οδηγήθηκαν ενώπιον του Στρατοδικείου Έκτακτης Ανάγκης Θεσσαλονίκης – περίπου 400 άτομα, όπως αναφέρω και στο βιβλίο μου. Οι περισσότεροι διώχθηκαν για τις πεποιθήσεις τους, μόνο για τις ιδέες τους. Έχω δικαστικές αποφάσεις που έγραφαν: «Καταδικάστηκε σε θάνατο δύο φορές για απόπειρα εφαρμογής ανατρεπτικών ιδεών». Ούτε καν για ενέργειες –όχι τρομοκρατία, ούτε ένοπλες επιθέσεις– τίποτα τέτοιο. Μόνο και μόνο για τις ιδέες τους, στάλθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα», υπογραμμίζει ο κ. Κουζινόπουλος.
Αυτό είναι επίσημα το πρώτο σημείο όπου ανακαλύφθηκαν μαζικοί τάφοι από τον Εμφύλιο. Ανάμεσα σε αυτούς που εκτελέστηκαν στο σημείο ήταν ο 19χρονος τότε Αγάπιος Σαχίνης, ο οποίος αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση μετανοίας, όπως λέει ο ανηψιός του.
«Το πρώτο συγκλονιστικό ήταν να μάθουμε ότι οι τάφοι ήταν εδώ. Όσο για την προσωπική ιστορία του «μικρού Αγάπιου», όπως τον λέγαμε στην οικογένεια, συνελήφθη στα 19. Καταδικάστηκε με τον περιβόητο νόμο 509 για απόπειρα ανατροπής του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος. Εκτελέστηκε στις 31 Αυγούστου 1949», λέει σήμερα ο συνονόματος ανηψιός του.
Μετά την ανέρευση απόγονοι των εκτελεσθέντων φτάνουν στο σημείο κρατώντας λίγα λουλούδια και ζητώντας εξετάσεις DNA για ταυτοποποίηση.
